Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi Luật Tổ chức Tòa án nhân dân số 81/2025/QH15 vào ngày 24/6/2025, và chính thức có hiệu lực từ ngày 01/7/2025. Theo đó, cơ cấu tổ chức của Tòa án nhân dân (TAND) cấp tỉnh có sự thay đổi đáng kể so với quy định trước đây.
Cụ thể, Luật mới quy định hệ thống Tòa án gồm 3 cấp thay vì 4 cấp như trước. Theo đó, TAND tối cao, TAND cấp tỉnh và TAND khu vực sẽ thay thế mô hình cũ gồm Tòa tối cao, Tòa cấp cao, Tòa tỉnh và Tòa huyện. Cấp Tòa án trung gian (Tòa cấp cao) và TAND cấp huyện sẽ bị bãi bỏ, thay vào đó là các TAND khu vực.
Các tòa sơ thẩm chuyên biệt như Tòa Hành chính, Tòa Sở hữu trí tuệ và Tòa Phá sản cũng bị loại bỏ. Bù lại, luật bổ sung Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm tài chính quốc tế. Tòa án quân sự vẫn giữ nguyên mô hình tổ chức như trước đây.
Đáng chú ý, khoản 7 Điều 1 Luật sửa đổi cũng điều chỉnh Điều 56 Luật Tổ chức TAND 2024, quy định từ ngày 01/7/2025, TAND cấp tỉnh sẽ không còn tổ chức Văn phòng, Phòng hay đơn vị tương đương. Thay vào đó, bộ máy giúp việc sẽ được Chánh án TAND tối cao quyết định thành lập, quy định nhiệm vụ và quyền hạn cụ thể.
