Khi xuống dốc, dốc càng nghiêng thì xe sẽ càng lao nhanh do quán tính nên việc dùng phanh để giảm tốc độ có thể gây ra tình trạng mất phanh (phanh không còn tác dụng). Vì thế, các tài xế có kinh nghiệm thường sử dụng phanh bằng động cơ.
Phanh bằng động cơ thường được sử dụng phổ biến trên các xe ô tô có hộp số sàn (số tay), trong đó người lái hoàn toàn chủ động trong việc đưa xe về số thấp khi cần.
Tuy nhiên, trên các xe ô tô có hộp số tự động, phương pháp này ít được sử dụng hơn. Thay vào đó, khi xuống dốc, người lái có thể chuyển từ chế độ số D sang các chế độ số 3, 2, L hoặc số B tùy theo từng dòng xe.
Một số dòng xe tự động còn cho phép người lái thực hiện việc tăng giảm cấp số ngay trên vô lăng, thường được biểu thị qua ký hiệu “+/-“. Người lái chỉ cần đưa xe về số thấp hơn cho đến khi tốc độ giảm xuống. Điều này cũng có thể được coi là một cách sử dụng phanh bằng động cơ.
